«Туган ягым».
Информация
Бурычлар
Туган як табигатенең матурлыгын, байлыгын күрә белү күнекмәләрен, образлы фикерләү сәләтен үстерү.
Балаларда туган якның матурлыгына соклану, туган җирне ярату хисе тәрбияләү.
Шөгыль барышы
Мәкаль әйтү:
Илсез – кеше телсез сандугач.
Эчтәлеге буенча фикер алышу.
Җыр тыңлау: «Гүзәл туган ягыбыз» (А. Минһаҗев сүзләре, Ә. Һадиева музыкасы: «Туган телдә сөйләшәбез», ٤–٥ яшь. Методик кулланма өчен аудиокушымта, ٥٨ трек).
«Туган ягым бер генә...» Туган як төшенчәсен аңлату.
Тәрбияче:
– Туган як ул – кешенең туган җире, торган җире, авылы, шәһәре. Безнең яши торган өебез, без йөри торган балалар бакчасы, без уйный торган мәйданчыклар, безнең урам, ял итә торган парклар – болар барысы да туган як була инде.
Туган илем – басу, кырлар,
Урманнар, яшел юллар.
Инешләрем, чишмәләрем,
Туганнар, якын дуслар –
дип язган туган җир турында Резеда апа Вәлиева. Һәр кешегә үз туган җире кадерле, якын, аны һәркем ярата.
٤. Лилия Нурлының «Туган илем» шигырен (Куанычым-багалмам», ١٠٢ бит) уку. Шигырьне ятлау .
5. Динамик пауза: «Самолетта барам» уены (Ә. Синугыл шигыре буенча)
Самолетта очып барам, |
«Очу» хәрәкәтләре ясау, |
Якынлашкандай айга. |
башны өскә күтәрү, |
Тәрәзәдән җиргә карыйм: |
башны аска ию, |
Әй кызык икән анда! |
баш бармакны күрсәтү, |
Әнә Бөгелмәм, Казаным – |
кулларны алга сузу, |
Күренә минем Ватаным! |
кулларны як-якка җәю, |
Факеллар нурланып яна, |
кулларны, чиратлап, өскә күтәрү, |
Күрәм нефть фонтанын. |
уң кулны каш өстенә кую, |
Кама заводлары артта, |
артка карау, |
Идел дәрьясы уңда. |
уңга борылу, |
Әнә Зәйдә су керәләр, |
сулга борылу, |
Мин һаман юлда, юлда. |
«очу» хәрәкәтләре. |
٦. «Нинди гүзәл минем туган җирем!»
Тәрбияче презентация ярдәмендә шәһәрнең (авылның) истәлекле урыннары төшерелгән фоторәсемнәр күрсәтә, һәйкәлләр, театрлар, тарихи урыннар һ.б. турында сөйли.
7. Белемнәрне хәтердә ныгыту:
– Без яшәгән авылның (шәһәрнең) исеме ничек?
– Сез аны яратасызмы? Ни өчен?
– Син нинди урамда яшисең?
– Безнең балалар бакчасы кайсы урамда урнашкан?
– Без яшәгән авылда (шәһәрдә) нинди истәлекле урыннар бар?
– Авылыбызны (шәһәребезне) матурлар өчен без нәрсә эшли алабыз?
Шөгыль барышында яки шөгыльләрдән тыш вакытларда Р. Вәлиеваның «Туган җир», Р. Бәшәрнең «Сандугалы ак инеш» шигырьләрен («Куанычым-багалмам», бит); М. Пришвинның «Туган илем» хикәясен («Куанычым-багалмам», бит) укырга мөмкин.